One size fits all

We waren deze zomer op vakantie in Spanje en Frankrijk. Heerlijk de zon op mijn huid, de afkoeling in zee, het geluid van de golven en stadjes en dorpjes met smalle straatjes vol vrolijke kleuren. Ik slenterde langs een marktje waar de kramen vol hangen met zomerse jurken. Mijn oog valt op een vrolijke, zwierige jurk. Leuk stofje, precies mijn smaak. Ik draai het label om… en daar staat het: One size fits all.

Ik moet lachen.
En tegelijk denk ik: ja hoor, dat zeggen ze. Maar in de praktijk betekent het vaak: one size fits nobody helemaal perfect.
Het is of te krap, of te wijd, of op de ene plek prima maar op de andere een drama.

En ineens zie ik het verband met organisaties.

One size in organisaties?

In veel organisaties geldt ook zo’n onzichtbaar label. Eén set regels. Eén manier van werken. Eén aanpak.
Lekker overzichtelijk, zou je denken.

Maar mensen zijn geen kledingstukken.
Ze hebben allemaal een eigen vorm, kleur, achtergrond, talenten en behoeften. En als je die allemaal in hetzelfde malletje duwt, past het eigenlijk niemand echt goed. Je loopt het risico dat niemand zich écht gezien voelt – en dat kost energie, motivatie én plezier.

Maatwerk binnen kaders

Begrijp me niet verkeerd: kaders zijn nodig. Ik ben geen voorstander van alles vrij laten.

Je hebt kaders nodig. Een speelveld, duidelijke lijnen, zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is.

Maar die kaders hoeven niet zo uitgebreid te zijn dat ze op een encyclopedie lijken.

Sterker nog: hoe simpeler en compacter, hoe beter.

In mijn ideale wereld passen de basisafspraken op maximaal één A4.

Zo blijft het helder en werkbaar.

Het gevaar?

Als je doorschiet in regels en procedures, doe je mensen tekort. Je smoort creativiteit, plezier en energie.
En dan loop je als organisatie veel moois mis.

Loslaten van controle

Maatwerk betekent ook: durven loslaten.
En dat is soms spannend, want regels en procedures geven een gevoel van zekerheid.
Maar te veel controle werkt vaak averechts.

Als je elk detail wilt vastleggen, blijft er geen ruimte over voor eigen initiatief en creativiteit.
Mensen gaan precies doen wat er staat — niet meer, niet minder.
En dat “meer” is vaak juist waar de magie zit.

Durven vertrouwen op de kwaliteiten van je mensen levert veel op.
Het betekent niet dat je alles maar laat waaien, maar wel dat je niet alles probeert te sturen.
Je zet de lijnen uit, en daarna laat je het spel zich ontwikkelen.

Net zoals die Spaanse jurk: hij past pas écht als iemand er zelf een beetje mee kan spelen — een ceintuur toevoegen, de mouwen oprollen, er je eigen draai aan geven.

De menselijke maat

Maatwerk betekent voor mij zien wie iemand is:

• Zien waar iemand in uitblinkt.
• Luisteren naar wat iemand nodig heeft om goed te kunnen werken.
• Afstemmen in plaats van opleggen.
• Ruimte geven voor persoonlijke stijl en aanpak.

Als je die ruimte geeft, gebeurt er iets moois: mensen voelen zich betrokken, gewaardeerd en gemotiveerd om het beste van zichzelf te geven. Dat is precies waar ik met Lef en Lucht voor ga en sta.

Ik help organisaties balans vinden: genoeg structuur om koers te houden, maar genoeg vrijheid zodat mensen kunnen stralen.

Terug naar het kledinglabel

Misschien moeten we het in organisaties niet houden bij One size fits all, maar het label veranderen naar Your size fits best ;)

3 Tips om voor jezelf meer maatwerk te ervaren

1. Ken je eigen pasvorm – Weet wat jouw sterke kanten, behoeften en grenzen zijn. Voorbeeld: Plan één middag per week voor werk waar je energie van krijgt, in plaats van alleen je agenda te vullen met wat “moet”.

2. Vraag om wat je nodig hebt – Vaak verwachten we dat anderen het wel zien, maar duidelijkheid helpt. Voorbeeld: Vraag om flexibele werktijden als je weet dat je in de ochtend het meest productief bent.

3. Durf je eigen stijl te houden – Niet alles hoeft volgens het boekje. Voorbeeld: Als jij beter denkt tijdens een wandeling, plan dan je overleg al wandelend.

3 Tips voor organisaties om meer maatwerk te ervaren